هر چه تـو تـصـور کـنـی و تـمام عقول تصور کنند شدت عذاب را، از آن شدیدتر هم ممکن است.
لازم نیست یک دعای طـولانـی را یـک دفـعـه بـا عـجـله و شـتـاب بخوانی و تفکر در معانیش نکنی.
قدری تفکر در قرآن کن ببین چه عذابی را وعده کرده...
ای عزیز، در علوم عالیه ثابت شده است که مراتب اشتداد (شدید بودن) غیر متناهی است . هر چه تـو تـصـور کـنـی و تـمام عقول تصور کنند شدت عذاب را، از آن شدیدتر هم ممکن است . اگر برهان حکما را ندیدی یا کشف اهل ریاضت را باور نداری ، تو که بحمدالله مؤ منی ، انبیاء، صلوات الله علیهم ، را صادق می دانی ، تو که اخبار وارده در کتب معتبره ما را، که همه علمای امامیه قبول دارند، درست می دانی ، تو که ادعیه و مناجات وارده از ائمه معصومین ، سـلام الله عـلیـهـم ، را صحیح می دانی ، تو که مولای متقیان ، امیرالمؤ منین ، سلام الله علیه ، را دیدی ، تو که مناجات سیدالساجدین ، علیه السلام ، را در دعای ابوحمزه دیدی ، قـدری تـاءمـل کـن در مـضـمـون آنـهـا، قـدری تفکر نما در فقرات آنها. لازم نیست یک دعای طـولانـی را یـک دفـعـه بـا عـجـله و شـتـاب بخوانی و تفکر در معانیش نکنی ، بنده و شما حـال سـیـد سـجـاد، عـلیـه السـلام ، را نـداریـم کـه آن دعـای مـفـصـل را بـا حـال بـخـوانـیـم ، شـبـی یـک ربـع آن را، یـک ثـلث آن را، بـا حـال بـخـوان و تـفـکـر کـن در فـقـراتـش شـایـد صـاحـب حـال شـوی . از هـمـه گـذشـته ، قدری تفکر در قرآن کن ببین چه عذابی را وعده کرده که اهـل جـهـنـم از مـالک مـی خـواهند که آنها را بکشد، هیهات ! که مرگ در کار نیست . ببین خدای تـعـالی می فرماید: یا حسرتی علی ما فرطت فی جنب الله .(60) آیا این چه حسرتی اسـت ؟ کـه خـدای تـعـالی بـا آن عـظـمـت به این تعبیر ذکر می فرماید. تدبر کن در آیه شـریـفـه قـرآن ، بـی تـاءمـل و تـدبـر از آن مـگـذر: یـوم تـرونـهـا تـذهـل کـل مـرضـعـة عـمـا ارضـعـت و تـضـع کل ذات حمل حملها و تری الناس سکاری و ما هم بـسـکـاری ولکـن عـذاب الله شـدیـد.(61) وصـف روز قـیـامـت را مـی کـنـد مـی فـرمـایـد:روزی کـه فـراموش می کند هر شیردهی از آنچه شیر می دهد، و می اندازد هر آبـسـتـنـی بـچه خود را، و می بینی مردم را مست ، با اینکه آنها مست نیستند و لکن عذاب خدا سخت است .
درسـت تـفـکـر کـن عـزیزم ، قرآن نعوذبالله کتاب قصه نیست ، شوخی با شما نمی کند، بـبـیـن چه می فرماید؟ این چه عذابی است که عزیزها را از یاد می برد، حامله را بی بار می کند. آیا چه عذابی است که خداوند تبارک و تعالی با آن عظمت او را وصف می کند به شـدت و جـای دیـگـر بـه عـظـمت . چیزی را که خدای تبارک و تعالی که عظمت او حد و حصر ندارد و عزت و سلطنت او منتهی ندارد توصیف به شدت و عظمت کند آیا چـه خـواهـد بـود؟ خـدا مـی دانـد عقل من و تو و فکر همه بشر از تصورش عاجز است . اگر مـراجـعـه بـه اخـبـار و آثـار اهـل بـیـت عـصـمـت و طـهـارت کـنـی و تـاءمـل در آنـهـا نـمـایی ، می فهمی که قضیه عذاب آن عالم غیر از این عذابهایی است که فـکـر کـردی . قـیـاس بـه عـذاب ایـن عـالم کـردن قـیـاس باطل غلطی است .
مـن بـرای تـو یـک حـدیـث شـریـف از شـیـخ جـلیـل القـدر، صـدوق طـایـفـه ، نـقـل مـی کـنـم کـه بدانی مطلب چیست ، مصیبت چقدر است ، با اینکه این حدیث راجع به جهنم اعمال است که سردتر از همه جهنم هاست . اولا باید بدانی که شیخ صدوق ، که این حدیث از اوسـت ، کـسـی است که تمام علماء اعلام از او کوچکی می کنند و او را به جلالت قدر می شـنـاسـند. آن بزرگوار کسی است که به دعای امام ، علیه السلام ، متولد شده . آن کسی اسـت کـه مـورد لطـف امام زمان ، علیه السلام و عجل الله تعالی فرجه ، بوده ، و نویسنده بـه طـریـقـهـای عـدیـده از بـزرگـان عـلمـاء امـامـیـه ، عـلیـهـم رضـوان الله ، مـتـصـل بـه شـیـخ صدوق حدیث را نقل می کند، و مشایخ بین ما و صدوق همه از بزرگان و ثقاب اصحابند. پس اگر از اهل ایمانی باید به این حدیث عقیده مند باشی .
حاصل ترجمه حدیث شریف* این است که
روزی رسـول خـدا، صـلی الله عـلیـه و آله ، نـشـسـتـه بـود جـبـرئیـل آمـد در خدمتش ، در صورتی که افسرده و محزون بود و رنگش متغیر بود. پیغمبر فـرمـود: ای جـبـرئیـل چرا تو را افسرده و محزون می بینم ؟ گفت : ای محمد، صلی الله عـلیـه و آله ، چـرا چـنـیـن نـبـاشـیـم در صـورتی که امروز گذاشته شد دمهای جهنم . پیغمبر خدا، صلی الله علیه و آله و سلم ، گفت : چه چیز است دمهای جهنم ؟ عرض کـرد: هـمـانـا خـدای تـعـالی امـر فـرمـود بـه آتـش ، بـرافـروخـتـه شـد هـزار سـال تـا سـرخ شـد. بـعـد از آن امـر فـرمـود بـه آن افـروخـتـه شـد هـزار سـال تـا سـفـیـد شـد. پـس از آن امـر فـرمـود بـه آن ، افـروخـتـه شـد هـزار سـال تـا سـیاه شد و آن سیاه و تاریک است . پس اگر یک حلقه از زنجیری که بلندی آن هـفـتـاد ذراع اسـت گـذاشـتـه شـود بر دنیا، هر آینه آب می شود دنیا از حرارت آن ، و اگر قـطـره ای از زقـوم و ضـریـع آن بـچـکـد در آبـهـای اهـل دنـیـا، هـمـه مـی مـیـرنـد از گـنـد آن . پـس گـریـه کـرد رسـول خـدا، صـلی الله عـلیـه و آله و سـلم ، و جـبـرئیـل گـریـان شـد. پس خدای تعالی فرستاد به سوی آنها فرشته (ای ). عرض کرد: خدای شما سلام می رساند به شما و مـی فـرمـایـد مـن ایـمن کردم شما دو تن را از اینکه گناهی کنید که عذاب کنم شما را به واسطه آن .
ای عـزیـز، امـثال این حدیث شریف بسیار است ، و وجود جهنم و عذاب الیم آن از ضروریات جمیع ادیان و واضحات برهان است ، و اصحاب مکاشفه و ارباب قلوب در همی عالم نمونه آن را دیـده انـد. درسـت تـصـور و تـدبـر کـن در مـضـمـون ایـن حـدیـث کـمر شکن ، آیا اگر احـتـمال صحت هم بدهی ، نباید مثل دیوانه ها سر به بیابان بگذاری ؟ چه شده که ما این قدر در خواب غفلت و جهالتیم ؟ آیا ملکی مثل رسـول الله و جـبـرئیـل بـر مـا نـازل شـده و مـا را از عـذاب خـدا ایـمـن کـرده ؟ بـا ایـنـکـه رسول خدا و اولیاء او تا آخر عمر هم از خوف خدا قرار نداشتند و خواب و خوراک نداشتند. ولی کـار خـانـه خـدا از خـوف غـش مـی کرد. علی بن الحسین ، علیهما السلام ، امام معصوم ، گـریـه هـا و زاریـهـایـش و مـنـاجـات و عـجـز و نـاله هـایـش دل را پـاره پـاره مـی کـنـد. مـا را چه شده که هیچ حیا نکرده در محضر ربوبیت این قدر هتک حـرمات و نوامیس الهی را می کنیم ؟ ای وای بر ما و بر غفلت ما! ای وای بر ما و بر شدت سـکـرات مـوت ما! ای وای بر حال ما در برزخ و سختیهای آن ، و در قیامت و ظلمتهای آن ! ای وای بر حال ما در جهنم و عذاب و عقاب آن !
............
